Wederom een – niet onverwachte, maar wel belangrijke – uitspraak over stikstof van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (‘Afdeling’). In deze uitspraak van 28 mei 2025 (ECLI:NL:RVS:2025:2404) wordt overwogen dat de wijziging van de rechtspraak over intern salderen (uitspraak van 18 december 2024, ECLI:NL:RVS:2024:4923) ook geldt als intern gesaldeerd wordt met algemene regels over bemesten. Dit komt omdat het stoppen van bemesten geen onderdeel is van het te realiseren project (in dit geval woningbouw), maar van de bestaande situatie die wordt beëindigd.
Een toestemming die ontleend is aan algemene regels over bemesten, mag op basis van deze uitspraak niet meer worden betrokken bij de vraag of een natuurvergunning nodig is (voortoets). Intern salderen met een dergelijke toestemming, mag alleen nog bij de mogelijke vervolgvraag of een natuurvergunning kan worden verleend (passende beoordeling).
Andere relevante overwegingen
Naast het voorgaande zijn de volgende overwegingen uit de uitspraak nog het signaleren waard:
Als bekend is op welke Natura-2000 gebieden het project effect heeft, dan dient als peildatum voor de referentiesituatie uitgegaan te worden van de datum waarop die betreffende Natura 2000-gebieden onder de bescherming van de Habitatrichtlijn zijn gekomen (r.o. 18.1);
Als de gronden in het bestemmingsplan vanaf de peildatum ononderbroken een bestemming hadden als landbouwgrond, dan kan ervan uit worden gegaan dat die gronden ook bemest werden. De referentiesituatie kan dan aan het bestemmingplan worden ontleend (r.o. 18.1);
Als de gronden op het moment waarop de natuurvergunning voor het nieuwe project wordt aangevraagd structureel niet meer in gebruik zijn als landbouwgrond, mag het bemesten alleen in de referentiesituatie worden meegenomen als voor het bemesten geen nieuwe natuurtoestemming nodig is (r.o. 17.4);
Het additionaliteitsvereiste ziet alleen op het gedeelte van de referentiesituatie dat wordt gebruikt om te intern salderen (r.o. 19.3).
Relevantie voor de praktijk
De uitspraak 28 mei 2025 is relevant omdat hieruit volgt dat dat voor nog meer projecten sprake zal zijn van een vergunningplicht waarbij vergunningverlening alleen kan plaatsvinden als voldaan wordt aan het additionaliteitsvereiste. Dit kan – vanwege de grote mate van overbelasting op Natura 2000-gebieden – leiden tot uitstel of afstel van projecten en plannen.
